Battery ชนิดต่างๆในงานโซล่าเซลล์

        แบตเตอรี่มีกี่ชนิด? มีอะไรบ้าง? การเลือกแบตเตอรี่ " Battery " ที่ใช้ในงานโซล่าเซลล์ควรเลือกอย่างไร?
แบตเตอรี่มี 4 ชนิดได้แก่   1.)แบตน้ำ (Flood)  2.)เจล (Gel)   3.)ตะกั่ว (Lead)   4.)ลิเธียม (Lithium) ในที่นี้จะพูดถึงแบตเตอรี่ที่ใช้ในงานโซล่าเซลล์นะครับ จะไม่ได้ลงลึกถึงโครงสร้างของแบต เพื่อให้สามารถเลือกใช้แบตเตอรี่ตามความต้องการได้

1.)แบตน้ำ (Flood)
        คือ แบตที่ใช้กันทั้วไป ที่คุ้นๆ กันคือแบตเตอรี่รถยนต์ ที่ต้องเติมน้ำกลั่น ราคาถูก เมื่อก่อนสมัยที่โซล่าเซลล์ พึ่งเข้ามาใหม่ๆ ได้ใช้แบตน้ำ สามารถทำให้ระบบทำงานได้ แต่ก็ไม่ประสบผลสำเร็จมากนัก เพราะเนื่องจากแบตเตอรี่ต้องเติมน้ำกลั่นเรื่อยๆ ทำให้เวลาที่ติดตั้งแล้วการที่จะเติมน้ำกลั่นที่เสาไฟถนนโซล่าเซลล์เป็นเรื่องที่ยาก ยิ่งจำนวนเสาไฟถนนโซล่าเซลล์เยอะ ยิ่งมีความลำ บากไปอีก
ข้อดี : ราคาถูกที่สุด หาซื้อง่ายที่สุด ข้อเสีย : ต้องเติมน้ำ , Cycle(รอบของการทำงาน)ค่อนข้างน้อยเพียง500-800รอบเท่านั้น *เป็นค่ากลางๆเท่านั้น ทั้งนี้ขึ้นกับสภาพการใช้งานที่กี่%ของค่าDOD, อุณหภูมิ, และอัตราการชาร์จและการคายประจุด้วย

2.)ตะกั่วกรด-เจล (Gel / SLA)
        คือ แบตเตอรี่ที่เป็นระบบปิดไม่มีการถ่ายเทอากาศ และไม่ต้องการการดูแล แบตเตอรี่กรดตะกั่ว,ตะกั่วกรด (Seal Lead Acid /Gel) ที่ตอนนี้ใช้กันอย่างแพร่หลาย มีความทดทานสูง การดูแลรักษาทำได้ง่าย เนื่องจากแบตเตอรี่ไม่ต้องเติมน้ำกลั่นแล้วหรือการเติมน้ำกลั่น ทำให้ช่วงนึงมีการใช้กันมากขึ้น ตามทฤษฎี เพื่อลดปัญหาการรั่วไหลของน้ำกลั่นออกจากแบตเตอรี่
%ได้ ข้อดี : ราคาไม่แพง ไม่ต้องเติมน้ำ ข้อเสีย : Cycle(รอบของการทำงาน)ค่อนข้างน้อย800-1200รอบ*เป็นค่ากลางๆเท่านั้น ทั้งนี้ขึ้นกับสภาพการใช้งานที่กี่%ของค่าDOD, อุณหภูมิ, และอัตราการชาร์จและการคายประจุด้วย

3.)ลิเธียมไอออน (Lithium Ion / NMC)
        แบตเตอรี่ที่มีประสิทธิภาพสูงสุด(ปัจจุบัน:2025)ที่ผลิตและจำหน่ายในวงกว้างในเชิงพาณิชน์ มีค่าความหนาแน่นพลังงานต่อน้ำหนักดีที่สุด รอบการใช้งาน(Cycle)มากถึง1000-2000รอบ และสามารถใช้งานที่ค่าDODได้ถึง80-90% ส่วนใหญ่ใช้กับรถEV และมือถือ รวมถึงการนำมาใช้ในไฟโซล่าเซลล์ประเภทAll in Oneซึ่งมีพื้นที่ใส่แบตเตอรี่ที่ค่อนข้างจำกัด ต้องการค่าความหนาแน่นของพลังานสูงๆ
ข้อดี : รอบลึก Cycle ระดับ80-90% ใช้พื้นที่น้อย น้ำหนักเบา ค่าพลังงานสูง ข้อเสีย : ด้านราคาที่ยังค่อนข้างสูง โอกาสเจอกับแบตมือ2ในตลาด(มีการถอดจากรถEVเก่าแล้วมาแยกcellขาย) ปัญหาด้านการระเบิด ไฟไหม้ ความปลอดภัย

4.)ลิเธียมไอรอนฟอสเฟต (LifePO4 / LFP)
        แบตเตอรี่ลิเธียมไอออนอีกชนิดหนึ่งที่มักถูกเปรียบเทียบกับลิเธียมไอออน (Li Ion NMC) มีค่าความหนาแน่นพลังงานน้อยกว่าNMCเล็กน้อย แต่เสริมด้วยการทนต่อความร้อนที่เกิดจากปฎิกริยาเคมี ทำให้ปลอดภัยกว่าและมีรอบcycleที่มากกว่า2000-5000รอบและสามารถใช้งานที่DODระดับ90-100%ได้ (แต่ทั้งนี้ขึ้นกับสภาพการใช้งานด้วย การชาร์จ การคายประจุ %DOD ที่ใช้งาน อุณหภูมิ ฯลฯ มีผลต่ออายุของแบตเตอรี่ทุกชนิด) จึงถูกนำมาใช้งานอย่างแพร่หลายในวางการโซล่าเซลล์ ทั้งเสาไฟโซล่าเซลล์ชนิดแยกตู้แยกแผง และโซล่าเซลล์สำหรับบ้านพักอาศัย
ข้อดี : รอบลึก Cycle ระดับ90-100% ใช้พื้นที่น้อย น้ำหนักเบา ค่าพลังงานสูง ปลอดภัย ข้อเสีย : ราคาที่ยังค่อนข้างสูง ราคาในตลาดที่ต่างกันมากๆ มีโอกาสเจอกับแบตมือ2หรือแบตปลอมในตลาด ควรเลือกจากผู้ประกอบการที่เชื่อถือได้